KIF TIVVOTA f'Malta
F’Malta, l-elezzjonijiet Ewropej se jsiru fil-25 ta’ Mejju 2019. Kull min għandu 16-il sena jew aktar jista’ jivvota, dment li jkun irreġistra qabel il-31 ta’ Marzu 2019. Din ser tkun l-ewwel elezzjoni fuq livell nazzjonali fejn ser jivvutaw żgħażagħ ta’ 16-il sena.
Normalment, m’hemmx bżonn li tirreġistra minn qabel għaliex ir-reġistrazzjoni ssir b’mod awtomatiku mill-awtoritajiet. Madanakollu, tista’ tivverifika jekk intix imniżżel fir-reġistru elettorali permezz tas-sit elettroniku tal-Kummissjoni Elettorali ta’ Malta (https://electoral.gov.mt/), l-awtorità nazzjonali għall-elezzjonijiet.
Tista’ tirreġistra biex tivvota fi kwalunkwe żmien tas-sena. Biex tirreġistra biex tivvota fl-elezzjonijiet Ewropej tal-2019 f’Malta, għandek sal-31 ta’ Marzu 2019.
Sabiex tara fejn għandek tmur biex tirreġistra, żur dan is-sit.
Iva tista’, iżda jekk għadek ma rreġistrajtx, trid tirreġistra sal-31 ta’ Marzu 2019. Għal aktar informazzjoni, żur is-sit tal-Kummissjoni Elettorali ta’ Malta.
F’Malta, il-votanti jivvutaw għall-kandidati u mhux għall-partiti politiċi. M’hemmx mod dirett biex jiġu eletti partiti politiċi u lanqas kwota stabbilita. Il-kandidati joħorġu għall-elezzjoni f’isem partit politiku jew bħala indipendenti u dawk eletti jiġu eletti f’isem il-partit tagħhom jew bħala indipendenti. L-unika kwota li tapplika hija għall-elezzjoni tal-kandidati u mhux tal-partiti. Din il-kwota tiġi stabbilita billi jinqasam in-numru ta’ voti validi skont l-ammont ta’ siġġijiet u ieħor miżjud. Peress li ser jiġu eletti sitt MPE, il-kwota ser tkun it-total tal-voti validi maqsum b’sebgħa.
Skont il-liġi Ewropea, il-pajjiżi kollha għandhom jużaw sistemi ta’ votazzjoni li jiżguraw rappreżentanza proporzjonali.
Malta tuża sistema ta’ rappreżentanza proporzjonali msejjħa s-sistema ta’ vot wieħed trasferibbli. Dan ifisser li l-votanti jikklassifikaw il-kandidati skont il-preferenza tagħhom u jistgħu jivvutaw għal kemm-il kandidat jixtiequ. Il-kandidat favorit jingħata n-numru 1, it-tieni l-aktar favorit jingħata n-numru 2, it-tielet l-aktar favorit jingħata n-numru 3, eċċ.
Sabiex jiġu eletti, il-kandidati jridu jirċievu ammont minimu ta’ voti - il-kwota (għall-elezzjonijiet Ewropej, din hija l-ammont ta’ voti validi maqsum f’sebgħa). Hekk kif din il-kwota tinqabeż, il-kandidati jiġu eletti.
Il-voti żejda ta’ kandidat (id-differenza bejn l-ammont ta’ voti rċevuti u l-kwota) jiġu trasferiti fuq il-kandidati l-oħra skont il-preferenza tal-votanti (in-numru 2 fuq il-polza tal-vot, eċċ.).
Meta ma jkun għad fadal l-ebda voti iktar mill-kwota x’jitqassmu u jkun għad hemm siġġijiet vojta, il-kandidati bl-anqas voti jiġu eliminati u l-voti tagħhom jiġu trasferiti fuq il-kandidati l-oħra, skont il-preferenza tal-votanti. It-trasferiment tal-voti u l-eliminazzjoni ta’ kandidati tkompli sakemm jimtlew is-siġġijiet kollha.
Kandidati prospettivi li jixtiequ jikkontestaw l-elezzjonijiet Ewropej għandhom jirreġistraw mal-Kummissjoni Elettorali sad-data li għad trid tiġi stabbilita mill-istess Kummissjoni. Il-perjodu indikattiv ser ikun matul l-ewwel nofs ta’ April 2019. Il-lista tal-kandidati tkun ippubblikata fit-13 ta’ April 2019 u tkun disponibbli fuq is-sit elettroniku tal-Kummissjoni Elettorali ta’ Malta.
Kif nista' nivvota f'pajjiż ieħor?
L-informazzjoni skont il-pajjiż hija disponisbbli bl-Ingliż u bil-lingwa/i tal-pajjiż magħżul